اقتصاد دیجیتال؛ از یک بخش تا سیطره کامل

رضا بیات ترک، مدیر کل فناوری اطلاعات بانک مرکزی، در رویداد زیرساخت دیجیتال درباره دغدغه‌های رگولاتور نظام بانکی کشور در حوزه زیرساخت بانکداری گفت: «برای رسیدن به وضعیت مطلوب در زیرساخت شبکه بانکی کشور، نیاز به تلاش زیادی داریم. با این حال، اگر بخواهیم این وضعیت را با سایر صنایع مقایسه کنیم، می‌توان گفت که در وضعیت بهتری قرار داریم.»

او ادامه داد: «مهم‌ترین دلیلی که برای این ادعا دارم، گسترش خدماتی است که در حال حاضر ارائه می‌دهیم و نفوذ بالای خدمات بانکی و بانکداری دیجیتال در زندگی مردم است. این خدمات نسبت به سایر حوزه‌ها نفوذ بیشتری داشته و مردم کشورمان استقبال خوبی از آن نشان داده‌اند.»

بیات ترک افزود: «این استقبال نشان می‌دهد که زیرساخت‌های مناسبی برای ارائه این خدمات فراهم شده است و قطعاً با افزایش استقبال، مسئولیت‌های ما نیز بیشتر خواهد شد. بنابراین ضرورت دارد که به سمت ایجاد زیرساخت‌های مطمئن‌تر، با گستردگی و توانایی‌های بیشتر حرکت کنیم.»

او اقتصاد دیجیتال را در سه لایه تعریف کرد: «لایه اول شامل حوزه فناوری اطلاعات است که تولیدکنندگان و سازندگان نرم‌افزارها را در بر می‌گیرد. لایه دوم صنایعی هستند که بر مبنای این تکنولوژی‌ها بنا می‌شوند و لایه سوم نیز مصرف‌کنندگان خدمات IT در حوزه‌های مختلف خودشان قرار دارند.»

مدیرکل فناوری اطلاعات بانک مرکزی افزود: «در گذشته می‌توانستیم بگوییم که اقتصاد دیجیتال فقط بخشی از اقتصاد است، اما به طور قطع در آینده‌ای نزدیک به نقطه‌ای خواهیم رسید که اقتصاد دیجیتال در مباحث اقتصادی سیطره کامل خواهد داشت. این تحول نشان می‌دهد که چقدر باید به زیرساخت‌ها توجه کنیم، چرا که بدون این زیرساخت‌ها، گسترش اقتصاد دیجیتال در کشور ممکن نخواهد بود.»

در ادامه رضا جمیلی از رضا بیات ترک، مدیرکل فناوری اطلاعات بانک مرکزی، پرسید که با زیرساخت فعلی سیستم بانکی کشور، اگر نتوانیم توسعه‌های بعدی را محقق کنیم، نگرانی‌های ما در این زمینه چیست و تا چه اندازه باید روی این موضوع تمرکز کنیم؟ آیا زیرساخت فعلی سیستم بانکی می‌تواند تا چند سال آینده پاسخگوی نیازهای ما باشد یا باید به فکر تغییرات اساسی باشیم؟

رضا بیات ترک در پاسخ گفت:«در اینجا دو نکته وجود دارد. نخست، حفظ وضعیت موجود است. اگر خدمات بانکی دیجیتال را به سطح قابل قبولی رسانده‌ایم، اولین وظیفه ما حفظ این شرایط است. دوم، بحث گسترش و پیشرفت با تکنولوژی‌هایی است که روز به روز در دنیا در حال ظهور هستند. شناخت این تکنولوژی‌ها برای ما بسیار مهم است، اما بهره‌برداری درست از آن‌ها حتی مهم‌تر است.»

او ادامه داد: «مسئله‌ای که داریم این است که معمولاً وقتی یک تکنولوژی به ترند تبدیل می‌شود و در بازار محبوب می‌شود، بسیاری سعی می‌کنند به سمت آن هجوم بیاورند بدون اینکه بررسی کنند آیا واقعاً این تکنولوژی برای حل مسائل خاص ما مفید و مقرون به صرفه است یا خیر. بنابراین، انجام بررسی‌های دقیق و صرف‌سنجی برای ما اهمیت زیادی دارد.»

مدیرکل فناوری اطلاعات بانک مرکزی همچنین تأکید کرد: «با توجه به مشکلاتی که اشاره شده، مانند تأمین تجهیزات و پهنای باند، بسیار مهم است که بتوانیم اهداف خود را به درستی شناسایی و متمرکز کنیم و به طور دقیق روی آن‌ها تمرکز کنیم. این موضوع به علاوه نیازمند تفکر درست است، تا بتوانیم نیازهای اساسی جامعه را شناسایی کرده و خدماتی را هدف قرار دهیم که بیشترین قابلیت پذیرش را در جامعه داشته باشد.»

رضا جمیلی در سوال دیگری از رضا بیات ترک، مدیرکل فناوری اطلاعات بانک مرکزی، پرسید و از او خواست تا توضیح دهد برنامه و طرح بانک مرکزی برای توسعه زیرساخت‌های دیجیتال چیست و کدامیک از مشکلات زیرساختی، نظیر تأمین ارز و دسترسی به زیرساخت‌های استاندارد جهانی، قابل حل به نظر می‌رسد؟

در پاسخ، رضا بیات ترک گفت:«من معمولاً این صحبت را می‌شنوم که محدودیت‌هایی داریم و نمی‌توانیم کالا وارد کنیم، این بخشی از قضیه است. اما چیزی که کمتر شنیده‌ام این است که ما در شرایطی قرار داریم که به هر دلیلی یک اکوسیستم خاص را تشکیل داده‌ایم و در این شرایط، باید فکر کنیم چه کارهایی می‌توانیم انجام دهیم. به نظر من، باید بیشتر روی این زمینه تمرکز کنیم که چه کاری در این شرایط انجام دهیم. اقتصاد در واقع علم تخصیص منابع است، یعنی بهترین استفاده از منابع موجود را داشته باشیم.»

او افزود: «درست است که اگر شرایط واردات کالا خوب بود، می‌توانستیم به لبه تکنولوژی نزدیک‌تر شویم و نتیجه بهتری بگیریم، اما الان در شرایط موجود، این اکوسیستم را شکل داده‌ایم و باید به راه‌حل‌هایی فکر کنیم که بتوانند ما را از این تنگنا خارج کنند. همانطور که می‌گویند، مهندسان همیشه راهی می‌یابند یا راهی می‌سازند، حالا باید ما هم راهی بسازیم تا از این وضعیت عبور کنیم.»

مدیرکل فناوری اطلاعات بانک مرکزی ادامه داد: «به نظر من، موضوعاتی که می‌تواند به ما کمک کند، استفاده بهینه از منابع موجود است. یعنی باید منابع را در جاهایی که بیشترین بهره‌برداری را می‌توانیم از آن‌ها داشته باشیم، متمرکز کنیم. یکی از راه‌حل‌ها می‌تواند توسعه فضاهای ابری و دیتاسنترهای ابری باشد که بتوانند به شیوه‌ای مؤثر منابع را مدیریت کرده و در اختیار قرار دهند. این می‌تواند بسیار مفید باشد.»

او در خصوص مشکل تخصیص ارز نیز گفت:«بحث تخصیص ارز تنها به بانک مرکزی مربوط نمی‌شود و ارکان مختلفی درگیر هستند، اما چون نتیجه نهایی در بانک مرکزی به دست می‌آید، ممکن است برخی فکر کنند که این موضوع مختص بانک مرکزی است. به نظر من، بهتر بود بیشتر تمرکز می‌کردیم بر روی اینکه در وضعیت موجود چه راهکارهایی می‌توانیم پیاده‌سازی کنیم. اگر بیشتر بر این موضوع تمرکز می‌کردیم، شاید مسیری باز می‌شد که می‌توانستیم ادامه دهیم.»

رضا بیات ترک در پایان گفت: «ما به شدت بر این موضوع تأکید داریم که منابع موجود را به بهترین نحو استفاده کرده و آن‌ها را به سمت خدماتی هدایت کنیم که اولویت بیشتری دارند. تعیین اولویت‌ها موضوعی نیست که فقط در بانک مرکزی مشخص شود؛ در واقع، کل اقتصاد کشور در این امر دخیل است. با این حال، قطعاً توسعه اقتصاد دیجیتال یکی از اولویت‌های بانک مرکزی و یکی از اولویت‌های اقتصادی کشور است.»


دیدگاه‌ها

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *