پنل چهارم رویداد زیرساخت دیجیتال با عنوان «نیازسنجی سخت‌افزاری در اکوسیستم مالی و بانکی» با حضور بهزاد صفری، معاون فناوری اطلاعات بانک سپه، محمدرضا جمالی، مدیرعامل نبض‌افزار و رسول لطفی، معاون فناوری اطلاعات بانک مسکن با راهبری رضا قربانی، مدیرعامل کارخانه نوآوری رسانه راه‌کار، برگزار شد.
در این نشست این متخصصان درباره زیرساخت دیجیتال در بانک‌ها و مفهوم امنیت سایبری با یکدیگر گفت‌وگو کردند.
رسول لطفی، معاون فناوری اطلاعات بانک مسکن، در پاسخ به سؤال رضا قربانی درباره جنبه‌هایی از زیرساخت دیجیتال که در ایران پیشرفت نکرده یا عقب‌افتاده، گفت: «واقعیت این است که من زیرساخت دیجیتال کشور را یک زیرساخت سنتی می‌بینم. به‌عنوان‌مثال، در چند سال اخیر زیرساخت‌های پردازشی در دنیا تحولات زیادی داشته است، اما در ایران همچنان از زیرساخت‌های پردازشی سنتی استفاده می‌شود.»
او این موضوع به دلیل عدم توسعه کافی اکوسیستم دیجیتال کشور دانست و گفت: «در نظر من، پیشرفت واقعی در اقتصاد دیجیتال به شاخص‌های کسب‌وکار وابسته است. آیا توانسته‌ایم در کشور کسب‌وکارهای دیجیتال را توسعه دهیم؟ درحالی‌که سهم اقتصاد دیجیتال آمریکا از تولید ناخالص داخلی کشورش حدود ۵۰ درصد است، در ایران این رقم به حدود ۵ درصد می‌رسد.»
او افزود: «طبیعتاً وقتی اقتصاد ما سنتی باشد، زیرساخت‌های پردازشی سنتی هم خواهیم داشت. در واقع، زیرساخت بانکی یک سیستم فرعی از سیستم بزرگ‌تر اقتصادی کشور است و به همین دلیل، پیشرفت زیادی در این حوزه مشاهده نمی‌شود. اگر اقتصاد پیشرفته‌تری داشته باشیم، نیاز به زیرساخت‌های پیشرفته‌تر داریم که بتوانند پردازش‌های بهتری انجام دهند و خدمات بهتری ارائه کنند؛ بنابراین، این دو عنصر، یعنی اقتصاد و زیرساخت، به‌صورت داینامیک به یکدیگر وابسته هستند.»
لطفی در ادامه توضیح داد: «اگر بخواهیم مطابق با استانداردهای جهانی عمل کنیم، باید بپذیریم که زیرساخت‌های فعلی ما پاسخگوی نیازهای موجود نیست. اما اگر بخواهیم خارج از استانداردها عمل کنیم، در حال حاضر در برخی زمینه‌ها، به‌ویژه در بانک مسکن، کارها را به‌خوبی پیش می‌بریم. بااین‌حال، در بخش تغییرات زیرساختی، تفکر سنتی و اقتصاد سنتی در بانک‌ها و کشور مانع از پیشرفت سریع در این حوزه شده است. حتی اگر اقتصاد هم پیشرفته باشد، چون مدیران در سطوح مختلف هنوز به طور کامل دیجیتالی نشده‌اند، این تغییرات در زیرساخت‌ها با چالش‌های زیادی مواجه است.»
معاون فناوری اطلاعات بانک مسکن، با اشاره به تأثیرات رگولاتوری بر توسعه اقتصاد دیجیتال، گفت: «رگولاتوری در حوزه بانکی به طور مستقیم بر فعالیت‌های نخبگان تأثیر می‌گذارد. به‌عنوان‌مثال، وقتی رگولاتور ابزار و نحوه تراکنش‌ها و کسب‌وکار بانکی را تعیین می‌کند، عملاً بخشی از نیروی انسانی نخبه کشور را از دایره فعالیت خارج می‌کند. مثالی که قبلاً زدم این بود که بانک مرکزی به شما می‌گوید که این لیوان باید تولید شود، بنابراین هر کسی که قادر به تولید فرم دیگری از آن باشد، باید کشور را ترک کند، چرا که برای او فرصت شغلی وجود ندارد.»
او افزود: «این محدودیت‌ها باعث می‌شود که بانک‌ها نتوانند نقش بیشتری در حوزه اقتصاد دیجیتال ایفا کنند و توسعه تکنولوژی مالی با چالش‌های زیادی مواجه شود.»
رسول لطفی درباره بخشی از مشکلات بانک مسکن در حوزه زیرساخت گفت: «در بانک مسکن نیز، باوجود هزینه‌های زیادی که برای اعطای وام ساخت انجام داده‌ایم، مردم هنوز احساس نمی‌کنند که مسکن ارزان شده یا اجاره‌ها کاهش‌یافته است. در این راستا، ما به طراحی توکنایز روی آورده‌ایم. اما واقعیت این است که زیرساخت دیجیتال کشور فعلاً قادر به پشتیبانی از توکنایز نیست و نمی‌تواند این زنجیره تأمین را به حرکت درآورد.»
لطفی ادامه داد: «ما در طرح توکنایز خود، به‌جای اعطای وام ساخت، وام مصالح را ارائه می‌دهیم تا ۲۴۰ شغلی که در فرایند ساخت یک ساختمان دخالت دارند، بتوانند در این زنجیره تأمین حضور پیدا کنند و محصول خود را عرضه کنند. اما این ۲۴۰ کسب‌وکار و میلیون‌ها شغل به زیرساخت پردازشی عظیم نیاز دارند که در حال حاضر در کشور فراهم نیست. این مسئله برای من یک حسرت است، زیرا نمی‌توانیم این طرح را به مرحله اجرا برسانیم. درحالی‌که نقش بانک‌ها در حوزه تخصصی مسکن می‌تواند به حرکت درآوردن اقتصاد کمک کند.»
معاون فناوری اطلاعات بانک مسکن، در پاسخ به سؤال رضا قربانی در مورد امنیت سایبری در فضای زیرساخت دیجیتال گفت: «امنیت سایبری صرفاً از ابزاری بودن عبور کرده و اکنون یک مفهوم گسترده و پیچیده است. ما در کشور به‌موازات توسعه اقتصاد دیجیتال، فرهنگ امنیت سایبری را به‌اندازه کافی توسعه نداده‌ایم. درحالی‌که در دنیا، با پیشرفت‌های عظیمی در زمینه هوش مصنوعی و حملات پیچیده ماشینی مواجه هستیم و ما هنوز با مشکلات اساسی در این زمینه روبه‌رو هستیم.»
او افزود: «درگذشته، امنیت ابتدا با کامپیوتر سکیوریتی آغاز شد، سپس به نتورک سکیوریتی و سایبر سکیوریتی رسید، و اکنون در آخرین مرحله، مفهوم هوش امنیتی مطرح است. در این مدل جدید، امنیت سایبری به معنای صرف حفاظت از سیستم‌ها نیست، بلکه به معنای داشتن حساسیت به اتفاقات جهانی و تهدیداتی است که می‌تواند بر کسب‌وکارها تأثیر بگذارد.»
لطفی در ادامه تأکید کرد: «حملات سایبری به بانک‌ها در ماه‌های اخیر نشان‌دهنده فقدان فرهنگ عمیق امنیت سایبری است. این حملات می‌توانند به اقتصاد دیجیتال آسیب‌های جدی وارد کنند و ما باید به‌جای تمرکز فقط بر ابزارهای امنیتی، به تحلیل تهدیدات و پیش‌بینی حملات توجه کنیم.»
لطفی اضافه کرد: «در حال حاضر، کشور در حوزه امنیت سایبری با چالش‌های بزرگی مواجه است. هیچ هماهنگی بین بانک‌ها و سازمان‌های مختلف برای اطلاع‌رسانی بلادرنگ در مورد حملات وجود ندارد. این باعث می‌شود که هر بانک تنها روی امنیت خود تمرکز کند، درحالی‌که اطلاعات باید به طور مشترک میان سیستم‌ها و بانک‌ها به اشتراک گذاشته شود تا امنیت به‌صورت یکپارچه و در سطح ملی تقویت شود.»
لطفی همچنین اشاره کرد: «در کشور ما، امنیت سایبری تنها به محافظت از داده‌ها محدود شده است، درحالی‌که باید به درک اهمیت داده‌ها در ایجاد درآمد و تأثیر آن در خدمات دیجیتال توجه کنیم. ازدست‌دادن داده‌ها به معنای ازدست‌دادن خدمات و اعتماد کاربران است.»
او با اشاره به اینکه سیستم آموزشی کشو نیز نیاز به تحولی اساسی در آموزش امنیت سایبری و اقتصاد دیجیتال دارد گفت: «ما به مدرسه‌های سخت‌افزار و نرم‌افزار نیاز داریم و باید در راستای توسعه فرهنگ امنیت سایبری و اقتصاد دیجیتال، کار رسانه‌ای و آموزشی گسترده‌تری انجام دهیم.»
دیدگاهتان را بنویسید