برخی موضوعات بدیهی هستند؛ همین بدیهی بودن باعث میشود از نقطه دید خارج شوند. همانگونه که هوا برای زندگی کردن بدیهی است و دیده نمیشود، زیرساخت دیجیتال هم برای اقتصاد دیجیتال این چنین است. زیرساخت دیجیتال به دیتاسنترها، زیرساختهای ارتباطی و ذخیرهسازی اطلاعات و قدرت پردازش دادهها اشاره میکند. هر زمان صحبت از اقتصاد دیجیتال میشود، لایه سرویس دیده میشود و خدماتی که به واسطه دیجیتالی شدن اقتصاد قابل عرضه هستند. آن چه که باعث شده امروز بتوانیم از تغییر اقتصاد سنتی و حرکت از اقتصاد صنعتی به سوی اقتصاد دیجیتال بگوییم، مدیون زیرساخت دیجیتال است.
زیرساخت دیجیتال متکی بر سختافزار و طبیعی است که وقتی میتوان از اقتصاد دیجیتال پیشرو سخن گفت که زیرساخت دیجیتال فراهم باشد. در شرایطی که تامین سختافزار به یک چالش تبدیل شده باشد نمیتوان انتظار توسعه هوش مصنوعی را داشت؛ نمیتوان انتظار کیفیت سرویس قابل قبول را داشت. در شرایطی که زیرساخت دیجیتال توسعه پیدا نکند و همراه با توسعه نیازها ظرفیت خود را بیشتر نکند، نمیتوان پاسخگوی درخواستهای رو به افزایش بود.
اگر زیرساخت دیجیتال توسعه پیدا نکند، کیفیت سرویس کاهش مییابد. بنابراین وقتی میخواهیم بخشهای متنوع اقتصاد را متحول کنیم و با استفاده از ابزارهای فناورانه زمینه توسعه بهرهوری را فراهم کنیم بدیهی است که باید به زیرساخت دیجیتال توجه کنیم.
شاید اگر بخواهیم برای زیرساخت دیجیتال به دنبال یک مصداق برویم یکی از بهترین جلوههای آن را در دیتاسنترهای گوگل بیابیم. گوگل در سراسر جهان بیش از ۱۰۰ دیتاسنتر دارد و هر کدام از آنها به حدی نوآوری را به نمایش میگذارند که باقی نوآوریها به فعالیتهای کودکانه میمانند.
دیتاسنترها گوگل را اگر با موشکافی نگاه کنیم سه چیز در آنها میبینیم: لجستیک، تکنولوژی و انسان. شاید برای برخی عجیب باشد که چرا در جایی مانند دیتاسنتر باید انسان را ببینیم. به نظرم این گمشده فعالان حوزه زیرساخت در سالهای گذشته بوده است؛ هرچقدر که بخش ارائه خدمت در اقتصاد دیجیتال متوجه اهمیت انسان شده است بخشهای صنعتیتر و سختافزاری انسان را فراموش کردهاند. زیرساخت دیجیتال و همه سختافزارها برای افزایش کیفیت زندگی انسانها هستند و طبیعی است که صنعت زیرساخت دیجیتال ایران باید روایت انسانی برای ارائه داشته باشد.
به دلیل درگیری هر روزه با گمرک و ارز و بانک مرکزی و بیمه تامین اجتماعی و افتا، به مرور فعالان عرصه سختافزارهای اقتصاد دیجیتال ایران فراموش کردهاند که این سختافزارها قرار است در خدمت انسانهایی باشد که زندگی میکنند؛ نفس میکشند و بیش از هر چیز قصه و روایت است که برایشان جذاب است. بنابراین در هر ورودی به مبحث زیرساخت دیجیتال باید بدانیم که همان قدر که جا و مکان (لجستیک) مهم است، به همان اندازه که تکنولوژی مهم است، انسانها هم مهم هستند. این یعنی فعالان عرصه زیرساخت دیجیتال باید روایت خود را بگویند. همانگونه که بخش انتهایی زنجیره ارزش اقتصاد دیجیتال در سالهای گذشته به خوبی روایتهای خود را گفته؛ به همین دلیل است که وقتی چالشی برای فعالان اقتصاد دیجیتال میافتد، بسیاری از مردم و رسانهها با آنها همدلی میکنند ولی فعالان عرصه زیرساخت دیجیتال در مواجهه با محدودیتها بدون سپر و سلاح و مدافع هستند.
زیرساخت دیجیتال ایران باید مسیرهای گذشته را رها کند؛ در شرایط حساسی که اهمیت اقتصاد دیجیتال برای همه روشن شده،فعالان زیرساخت دیجیتال باید به میدان بیایند؛ باید از تکنولوژی بگویند، از جا و مکان و البته از روایتهای انسانی. آنهایی که در عرصه زیرساخت دیجیتال فعالیت میکنند لازم است که بیش از گذشته از خودشان بگویند و از حریم امنشان بیرون بیایند و درباره خودشان حرف بزنند. تکنولوژی به تنهایی جذاب نیست؛ تکنولوژی زمانی جذاب است که با روایتهای انسانی در همآمیخته شود. پس وقتی از زیرساخت دیجیتال صحبت میکنیم همیشه حواسمان باشد که از مثلثی میگوییم که شامل جاومکان، تکنولوژی و انسانها است.
گوگل دیتاسنترهای خود را این گونه معرفی میکند: «گوگل مالک و اداره کننده مراکز داده در سرتاسر جهان است که به جریان اینترنت۲۴ در ۷ کمک می کنند. تمرکز بیوقفه ما بر نوآوری، مراکز داده ما را به یکی از مراکز داده با عملکرد بالا، ایمن، قابل اعتماد و کارآمد در جهان تبدیل کرده است.»
به نظرم آن چه که باید فعالان صنعت زیرساخت دیجیتال توجه کنند این است که چگونه میتوانند زیرساخت با عملکرد بالا، ایمن، قابل اعتماد و کارآمد به فعالان اقتصادی ارائه دهند و چه چیزهایی باعث میشود آنها نتوانند درست عمل کنند. فعالان زیرساخت دیجیتال باید از کسانی بگویند که چوب لای چرخ آنها میگذارند و اجازه نمیدهند مردم ایران به خدمات با کیفیت دسترسی داشته باشند.
دیدگاهتان را بنویسید